Hoe kan ik doorverwijzen?
Een doorverwijzing is voor veel suïcidale personen niet vanzelfsprekend. Hieronder lees je hoe je dit als hulpverlener kan aanpakken.
Wanneer doorverwijzen?
Vaak wordt suïcidepreventie gezien als een taak die enkel weggelegd is voor specialisten, zoals psychiaters of
psychologen. Daardoor durven hulpverleners soms het gesprek over suïcidaliteit niet aan te gaan en verwijst men al snel door. Het is echter belangrijk dat elke hulpverlener alert is voor signalen van suïcidaliteit en deze bespreekbaar maakt.
Wil je meer informatie over hoe je signalen kan herkennen, hoe je het eerste gesprek kan aangaan of wanneer opname is aangewezen? Bekijk dan zeker de aanbevelingen uit de multidisciplinaire richtlijn en de e-learning (Module 1) van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP).
Tips ter voorbereiding
- Krijg zicht op hulpvoorzieningen in jouw regio.
- Wat heeft de persoon zelf al gedaan om problemen aan te pakken?
- Waar heeft de persoon al hulp gevraagd?
- Welke hulp heeft de persoon al ontvangen?
- Hoe heeft de persoon die hulp ervaren?
- Verken samen met de persoon andere hulpverleningsmogelijkheden.
- Vermijd een exclusieve relatie met de persoon.
Hoe pak ik dit gesprek aan?
- De persoon moet zich door jou aanvaard voelen met zijn problematiek.
- Leg uit waarom je doorverwijst. Doorverwijzen wil niet zeggen dat je de persoon afwijst of dat die niet meer bij je terecht kan.
- Zoek de nodige informatie op voor of samen met de persoon.
- Bekijk bij welke dienst de suïcidale persoon zich goed voelt.
- Leg uit wat de persoon kan verwachten van de dienst waarheen die doorverwezen wordt.
- Respecteer het tempo van de persoon, motiveer en onderhandel.
- Geef een positieve connotatie aan hulpverlening.
- Maak eventueel samen met de persoon een samenvatting van het probleem om zo de zaken wat op een rijtje te zetten.
- Bekijk in overleg met de persoon hoe de doorverwijzing concreet kan gebeuren op diens maat.
- Samen naar de eerste afspraak gaan kan de drempel verlagen.
- Volg op of de persoon goed terecht is gekomen bij de volgende hulpverlener.
Naar welke diensten kan ik doorverwijzen?
Bij acute nood
- Hulpdiensten (112)
- De huisarts (van wacht) (www.mediwacht.be)
- Antigifcentrum (070 245 245)
Hulplijnen
- Zelfmoord1813 (telefoon, chat en mail)
- Tele-onthaal 106 (telefoon, chat en mail)
- Awel 102 (telefoon, chat en mail)
Laagdrempelige hulp
- Jongeren Advies Centrum (JAC)
- Therapeuten voor jongeren (Tejo)
- Overkop-huis
- Centrum voor Leerlingenbegeleiding en CLBch@t
- Similes
- Huis van de mens
- Huisartsen
Gespecialiseerde hulp
- Centra Geestelijke Gezondheidszorg (CGG)
- Privé-psychologen
- Mobiele Crisisteams (MCT)
- Psychiatrische Afdelingen van Algemene Ziekenhuizen (PAAZ)
- Psychiatrische Ziekenhuizen
De sociale kaart geeft een overzicht van alle vormen van sociale en psychologische hulpverlening die in jouw gemeente of regio beschikbaar zijn.
In elke provincie zijn er netwerken Geestelijke Gezondheidszorg. Contacteer de CGG Suïcidepreventiewerker van jouw regio voor meer info.
Advies & Consult
Bij een doorverwijzing kan je als hulpverlener met verschillende vragen zitten.
- 'Tot waar gaat mijn verantwoordelijkheid?'
- 'Wanneer adviseer ik residentiële opname?'
- 'Hoe bepaal ik naar waar ik het beste doorverwijs?'
- ...
Voor advies en consult ivm doorverwijzingen kan je zowel terecht bij ASPHA als bij de CGG-suïcidepreventiewerker van jouw regio.
ASPHA
ASPHA staat voor Advies SuïcidePreventie voor Huisartsen en Andere hulpverleners. Je kan via telefoon of e-mail contact opnemen met ASPHA voor advies over het begeleiden van suïcidale personen, hun omgeving en nabestaanden van zelfdoding. Een gesprek met ASPHA kan anoniem.
Je kan bij ASPHA terecht voor ondersteuning bij crisisoverbrugging, risico-inschatting en communicatie met suïcidale personen en hun omgeving. Daarnaast kan je via ASPHA ook meer informatie krijgen over het aanbod aan suïcidepreventie in Vlaanderen.
Je kan elke werkdag tussen 9u en 21u telefonisch terecht bij ASPHA op het nummer 024/ 24 30 00. Daarnaast kan je ook via e-mail contact opnemen op info@aspha.be.
Indien de lijn bezet is, kan je via het antwoordapparaat jouw telefoonnummer achterlaten. Een medewerker van ASPHA zal je dan zo snel mogelijk terugbellen.
Suïcidepreventiewerking van de Centra Geestelijke Gezondheidszorg
De consult- en adviesfunctie houdt in dat professionelen ons vrijblijvend kunnen contacteren met vragen betreffende suïcide(preventie) bij cliënten of in organisaties.
Mogelijke vragen zijn:
- “Naar welke diensten kan ik doorverwijzen?”
- “Hoe kan ik de suïcidale persoon ondersteunen bij een doorverwijzing?"
- ...
Neem contact op met de CGG suïcidepreventiewerker uit jouw regio.
Nuttige info
Deze leidraad biedt aanbevelingen en tools ter verbetering van de continuïteit van zorg voor suïcidale personen. Centraal staan de samenwerking en informatie uitwisseling tussen verschillende zorginstanties en de follow-up van suïcidale personen.
De leidraad bestaat uit volgende onderdelen:
- Wat zijn kritische momenten in de zorg voor suïcidale personen?
- Wat zijn mogelijke taken van de verschillende betrokken professionelen?
- Welke tools en praktijkvoorbeelden zijn voorhanden?
- Hoe ontwikkel en implementeer je netwerken en strategieën?