Nieuwe tools voor journalisten en sociale mediagebruikers
Mediamakers kunnen bijdragen aan zelfmoordpreventie. De manier waarop journalisten nieuws of verhalen brengen over zelfmoord oefent immers een sterke invloed uit op de gedachten, gevoelens en het gedrag van lezers, luisteraars of kijkers.
Een bericht kan taboedoorbrekend werken en mensen vooruithelpen, maar het kan mensen die reeds in een suïcidaal proces zitten (die reeds aan zelfmoord denken) ook aanzetten tot zelfmoord wanneer de berichtgeving bijvoorbeeld te veel details blootgeeft of geen perspectief biedt.
Daarom evalueerde en vernieuwde het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) de bestaande mediarichtlijnen voor journalisten. De vernieuwde richtlijnen zijn wetenschappelijk onderbouwd, omvatten praktische tips en werden opgesteld in overleg met journalisten. Bekijk hier de brochure en animatievideo's.
De richtlijnen kaderen in het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie, een breed preventieplan dat ondersteund wordt door Vlaams minister van Welzijn, Wouter Beke, die tevreden is met deze vernieuwing: “Om te werken aan de preventie van zelfmoord zijn vele acties en stakeholders nodig. Deze richtlijnen maken een wezenlijk verschil en illustreren hoe wetenschappers, beleidsmakers en mediamakers elkaar kunnen ondersteunen en versterken.”
Naast dit nieuwe aanbod voor journalisten lanceert het VLESP ook tips voor sociale mediagebruikers en influencers over hoe ze een nieuwsbericht of verhaal over zelfmoord op een veilige manier kunnen posten via sociale media als Instagram of YouTube. De adviezen om geen expliciete beelden te tonen en te zorgen voor een hoopgevende boodschap staan daarin centraal. De opkomst van sociale media als informatiebron maakt het essentieel om ook op dit domein aan preventie te werken. Vlaams minister van Jeugd en Media, Benjamin Dalle, beaamt dit: “Het leven van kinderen en jongeren speelt zich steeds vaker online af. Vooral vandaag, met de coronacrisis. Sociale mediagebruikers en influencers hebben een grote impact op kinderen en jongeren. Soms zelfs groter dan ze zelf denken. De tips en tricks speciaal voor hen maken hen wegwijs en leren hen hoe ze op een veilige manier kunnen communiceren over zo’n belangrijk thema als zelfdoding.”
Prof. Gwendolyn Portzky, directeur van het VLESP, onderstreept tot slot het belang van samenwerking met mediamakers: “Met onze tools willen we iedereen die een rol opneemt in de media - van individuele gebruikers tot redacties van kranten en medewerkers in productiehuizen - stimuleren om zorgvuldig met het thema om te gaan en hen de nodige duiding en adviezen aanreiken. Dit doen we in dialoog met mediamakers: zij kunnen steeds bij ons terecht voor advies en vorming op maat, zo kunnen we samen werk maken van een veilige berichtgeving, wat levensreddend kan zijn.”
Zeker in deze gevoelige periode is het des te belangrijker om voorzichtig te rapporteren over bijvoorbeeld cijfers of aanleidingen voor zelfmoord. Covid-19 en de bijkomende maatregelen kunnen een impact hebben, maar kunnen we niet eenduidig reduceren tot dé oorzaak. Meer over de impact van Covid-19 lees je hier.
Meer nieuwsartikels
Help mee aan betere zorg voor suïcidale personen
Goede zorg is cruciaal voor de preventie van zelfdoding. Om de zorg(continuïteit) voor mensen met suïcidegedachten te verbeteren, loopt momenteel een onderzoek naar de ervaringen van zorggebruikers en hun naasten over hoe zij de zorg in verband met suïcidaliteit (hebben) ervaren. Hiervoor zoeken we mensen die willen deelnemen aan een interview. Ook nabestaanden worden uitgenodigd om deel te nemen.
Nieuwe methodieken in ontwikkeling
Het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) werkt momenteel aan verschillende nieuwe methodieken, in het kader van de uitvoering van het derde Vlaams Actieplan Suïcidepreventie, gericht op verschillende doelgroepen en settings.
Groepstraining bij suïcidaliteit: vorming voor hulpverleners
Het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie plant in maart 2025 een tweedaagse opleiding voor hulpverleners om groepstraining te kunnen geven aan personen met suïcidegedachten: de Toekomstgerichte Training.