Zelfmoordpreventie op de werkvloer
Deze fact sheet geeft een overzicht van cijfers, factoren, preventiestrategieën en aandachtspunten specifiek voor deze doelgroep.
Laatste update: november 2024
Cijfers
- Jobonzekerheid, jobverlies en werkloosheid zijn risicofactoren voor suïcidaal gedrag (Amiri, 2022; Blomqvist et al., 2022; Lin, 2006; Milner et al, 2013; Stuckler et al., 2009). Voor verschillende landen geldt dan ook: hoe hoger de werkloosheidsgraad, hoe hoger het zelfmoordcijfer. In tijden van economische crisis ziet men dat wanneer de werkloosheid met 1% toeneemt, het aantal sterfgevallen door zelfmoord vermeerdert met 0,8%.
- Over het algemeen brengen beroepen die een lagere scholing vereisen een hoger suïciderisico met zich mee dan hoger geschoolde beroepen (Milnet et al, 2013; Roberts et al, 2013).
- Beroepsgroepen met een hoger suïciderisico (Allister, 2022; Andersen et al, 2010; Claessens, 2016; Han et al, 2016; Milner et al, 2013; Peterson et al, 2020;; Windsor-Sheilard & Gunnell, 2019 ) zijn landbouwers, dierenartsen, artsen, apothekers, verplegers, politieagenten en militairen. Ook in justitie, media en communicatie en bij artiesten, boorput- en mijnwerkers, bouwvakkers, schoonmaakpersoneel en medewerkers van transport- en logistiekbedrijven zien we hogere zelfmoordcijfers.
Factoren
Aan de basis van zelfmoordgedachten en zelfmoord ligt nooit slechts één oorzaak of factor. Zelfmoord en zelfmoordgedachten ontstaan altijd vanuit een wisselwerking tussen tal van neurobiologische, psychologische en sociale factoren. Hieronder worden enkele veel voorkomende werkgerelateerde factoren opgesomd (Howard et al., 2022; Kim et al, 2019; Leach et al., 2017; LaMontagne & Milner, 2017; Milner & LaMontagne, 2018; Milner et al, 2017; Pompili et al., 2008; Roberts et al, 2013; Stansfeld & Candy, 2006; Theorell et al., 2015).
- een grote economische onzekerheid
- gevaarlijke werksituaties
- een afwijkend werkritme (bv. nacht- of shiftwerk, lange werkuren, moeilijke scheiding van werk en privé)
- hoge werkdruk: vooral combinatie van hoge eisen en weinig controle en onevenwicht van grote inspanningen en lage beloningen
- gebrek aan sociale steun
- laag gevoel van controle of weinig beslissingsbevoegdheid
- pesterijen of intimidaties op het werk
- toegang tot of kennis over dodelijke middelen
Preventie
Ook op de werkvloer moet er aandacht uitgaan naar zelfmoordpreventie. Zorg voor een veilige sfeer op de werkvloer en zorg ervoor dat werknemers weten waar ze terecht kunnen wanneer ze nood hebben aan hulp of ondersteuning.
Zet in op psychosociale ondersteuning van personen die werkloos zijn en personen die met pensioen zijn.
Meer informatie over het opstellen van een suïcidepreventiebeleid op het werk en de mogelijkheden wat betreft vorming en ondersteuning zijn te vinden op Zelfmoord1813.
Aandachtspunten
- Volg in communicatie over zelfmoord altijd de mediarichtlijnen.
- Vermeld steeds waar mensen terechtkunnen voor hulp: www.zelfmoord1813.be
Meer weten?
Alle aangehaalde bronnen zijn op vraag beschikbaar. Voor meer informatie of advies kan u terecht bij VLESP, het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie.